Ławnik - to sędzia społeczny orzekający w sprawach sądowych. Ławnicy są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji RP oraz ustawom.

Ławnikiem może być wybrany ten, kto:

- posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,

- jest nieskazitelnego charakteru,

-  ukończył 30 lat,

-  jest zatrudniony, prowadzi działalność gospodarczą lub zamieszkuje w miejscu kandydowania co najmniej od roku,

-  nie przekroczył 70 lat,

-  jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika,

-  posiada co najmniej wykształcenie średnie.

Do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy ławnikiem powinna być wybrana osoba wykazująca szczególną znajomość spraw pracowniczych.

Ławnikami nie mogą być:

-  osoby zatrudnione w sądach powszechnych i innych sądach oraz w prokuraturze,

-  osoby wchodzące w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego,

-  funkcjonariusze Policji oraz inne osoby zajmujące stanowiska związane ze ściganiem przestępstw i wykroczeń,

-  adwokaci i aplikanci adwokaccy,

- radcy prawni i aplikanci radcowscy,

-  duchowni,

-  żołnierze w czynnej służbie wojskowej,

-  funkcjonariusze Służby Więziennej,

-  radni gminy, której rada dokonuje wyboru ławników.

Nie można być ławnikiem jednocześnie w więcej niż jednym sądzie.

Kandydatów na ławników bezpośrednio właściwym radom gmin mogą zgłaszać:

prezesi właściwych sądów, stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe, zarejestrowane na podstawie przepisów prawa, z wyłączeniem partii politycznych, oraz co najmniej pięćdziesięciu obywateli mających czynne prawo wyborcze, zamieszkujących stale na terenie gminy dokonującej wyboru, w terminie do dnia 30 czerwca ostatniego roku kadencji.

Kto dokonuje naboru ławników?

Na podstawie art. 160 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych ławników do sądów okręgowych oraz do sądów rejonowych wybierają rady gmin, których obszar jest objęty właściwością tych sądów - w głosowaniu tajnym.